W dniu 8 września br. z inicjatywy Kancelarii Prezydenta RP oraz pod Honorowym Patronatem Pary Prezydenckiej, w Polsce oraz za granicami kraju a odbyło się Narodowe Czytanie „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego. Zainaugurowana przez Parę Prezydencką Narodowe Czytania odbywa się w roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, stąd wyjątkowa formuła akcji. Jest to już siódma edycja przedsięwzięcia, które ma na celu upowszechnianie znajomości arcydzieł literatury polskiej w świecie. W poprzednich latach czytane były nst. książki: „Pan Tadeusz” A.Mickiewicza, dzieła A.Fredry, „Trylogia” H.Sienkiewicza, „Lalka” B.Prusa, „Quo Vadis” H.Sienkiewicza oraz „Wesele” S.Wyspiańskiego. Towarzystwo Kultury Polskiej w Sumach, zgłosiło uczestnictwo oraz zgodnie z Formularzem zgłoszeniowym organizowało w dniu 8 września br. Narodowe Czytanie powieści Stefana Żeromskiego “Przedwiośnie” przez swoich członków .
Na początku Narodowego Czytania pani Julia Mopańko przygotowała prezentację biografii Stefana Żeromskiego (1864-1925). Wszscy już wiemy że Stefan Żeromski to był powieściopisarz, nowelista, dramaturg, publicysta oraz był uznawany za najwybitniejszego prozaika przełomu XIX i XX ww. Żeromski urodził się w Strawczynie, koło Kielc, 14 października 1864 r., w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Doświadczenia z gimnazjum kieleckiego, w którym rozpoczął naukę w wieku 10 lat, wykorzystał później podczas pisania „Syzyfowych prac”. Właśnie w gimnazjum zaczął pisać, a w wieku 18 lat zadebiutował na łamach prasy pierwszymi wierszami i dramatami. Związany z ruchem niepodległościowym, po wybuchu I wojny światowej Żeromski zgłosił się w 1914 r. do Legionów. Żeromski żywo interesował się polityką. Uczestnicząc w akcji plebiscytowej zjeździł Warmię i Mazury, pisał o Śląsku, Wielkopolsce i Pomorzu. Inicjator projektu Akademii Literatury, współzałożyciel i prezes (1920) Związku Zawodowego Literatów Polskich, założyciel Straży Piśmiennictwa Polskiego i polskiego PEN-Klubu (1924). Przyczynił się do powstania Towarzystwa Przyjaciół Pomorza (1920). W dowód uznania otrzymał mieszkanie na Zamku Królewskim w Warszawie. Na początku lat 20. nazwisko Żeromskiego wymieniane było wśród kandydatów do literackiego Nobla.
O godzinie 15-00 w Towarzystwie Kultury Polskiej w Sumach zaczęło się Narodowe Czytanie „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego. Brało udział w Narodowym Czytaniu ponad 30 członków TKP. Powieść czytali między innymi Julia i Weronika Mopańko, Prezes TKP Włoduimierz Kuczyński, wiceprezes TKP Anna Zdanowska, Aleksandr Jeremenko, Tatjana Taszkinowa, Ludmiła Kopiejczyk, Alla Dowgopołowa, Helena Siedikowa, Aleksandr Burkotenko, Natalia Filippienko, Paweł Szpigocki, Helena Zołotawina, Marek Słobodeniuk i inne. Po odczytaniu fragmentu „Przedwiośnia” pan Paweł Szpigocki powiedział, że to wielkie wyróżnienie “pokonanie Żeromskiego”, ponieważ to bardzo trudna proza. Bardzo nam było przyjemnie, że oprócz miasta Sumy czytana była powieść “Przedwiośnie” przez Polonją w 50 miastach Ukrainy oraz czytana przez Polonię na całym świecie – od Europy po miasto Christchurch w Nowej Zelandii.
Naszem zdaniem Narodowe Czytanie 2018 odbywające się w Polsce oraz poza granicami kraju w roku stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości jest wspaniałą okazją dla przypomnienia wybitnej polskiej literatury, a także uczczenia tego wyjątkowego jubileuszu.
Włodzimierz Kuczyński
Prezes TKP w Sumach
